Κτίριο

Α’ Βραβείο Πανελλήνιου Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού, 1976
Αρχιτέκτονες: Τάσος και Δημήτρης Μπίρης
Μελέτη: 1978 – Ολοκλήρωση κατασκευής: 1988

“Γραμμές, σχήματα, όγκοι, εναλλαγές κλίμακας, υλικά, χρώματα, φως, σκιά, κινήσεις, στάσεις, διασταυρώσεις βλεμμάτων, μακρινές προοπτικές, όλα ισχυρά συντεθειμένα και, ταυτόχρονα, απλόχερα «δοσμένα». Και, μάλιστα, συναρτημένα με το γνωστό τυπολογικό πρότυπο διάταξης πτερύγων γύρω από αυλή. Έργο της πρώτης περιόδου του γραφείου Μπίρη, σε άμεση (επανα)σύνδεση με τη δημιουργική μοντερνιστική δεκαετία του ’60, με ομολογημένες αναφορές στον Le Corbusier και με ιδιαίτερη αγάπη για το ανεπίχριστο σκυρόδεμα και την υλικότητα.”

Ο ΤΑΣΟΣ ΜΠΙΡΗΣ ασχολείται επισταμένα με το δημόσιο κτίριο: Το συγκρότημα του ΕΟΤ στη Μαρίνα Ζέας, το Πολυκλαδικό Λύκειο Ηλιούπολης, το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηλιδας, το Πολιτιστικό Κέντρο Ηρακλείου Κρήτης, το κολυμβητικό συγκρότημα Καλογρέζας, το δημαρχείο Θεσσαλονίκης είναι μόνο ορισμένα από τα έργα του, που κινούνται στο πνεύμα του μοντερνισμού, με ιδιαίτερα, δυναμικά, γνωρίσματα.

“Η αρχιτεκτονική γεννιέται από τον δημιουργό και διδάσκει με την παρουσία της έναν τρόπο ζωής» τονίζει ο Τάσος Μπίρης. «Την ώρα που τραβάς μια γραμμή είναι τι πιστεύεις εσύ, η άλλη παράμετρος είναι ο χρήστης και το τρίτο το τι ζητάει η κοινωνία. Το έργο γίνεται με τη σύμπραξη και αλληλεπίδραση των τριών αυτών στοιχείων».Σχολεία, κτίρια διοίκησης, κοινωνικής μέριμνας, πολιτισμού, διαμορφώσεις υπαίθριων χώρων, που βραβεύτηκαν σε πανελλήνιους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, αποτελούν το κύριο πεδίο δράσης του. Το «δημόσιο» ήταν μια συνειδητή ιδεολογική επιλογή, διευκρινίζει ο Τ. Μπίρης και η προσπάθεια πραγματοποίησης σε αυτό το πεδίο μιας αρχιτεκτονικής ασύμβατης ή και αντίθετης με τα στερότυπα, ένα «ταραγμένο ταξίδι»: Συγκρούσεις, έξωθεν παρεμβάσεις, χρονοβόρες διαδικασίες δεν έλειψαν όπως και η έντονη κριτική από τον κοινωνικό χώρο και τον πολίτη-αποδέκτη του έργου. «Εντούτοις αυτή η κριτική είναι αναγκαία, σύμφυτη με την εκ γενετής κοινωνική διάσταση της δημόσιας αρχιτεκτονικής, και γι’ αυτό καλοδεχούμενη» τονίζει. Κατά την άποψή του, η δημόσια αρχιτεκτονική συνήθως δεν γίνεται άμεσα κατανοητή και αποδεκτή από το κοινωνικό σύνολο, γιατί αυτό δεν είναι σε άμεση επαφή με τη σκέψη του αρχιτέκτονα. «Αυτό συνέβη με το νέο δημαρχείο Θεσσαλονίκης, δεχτήκαμε αντιρήσεις, υπήρξε προβληματισμός. Ωστόσο θεωρήσαμε ότι το έργο μας πέτυχε όταν ο κόσμος άρχισε να χρησιμοποιεί το κτίριο με συμβατό τρόπο. Στην αρχή στεκόταν απ’ έξω και κοιτούσε τον πεζόδρομο, μετά όμως άρχισε να περνάει. Αυτό σημαίνει κατανόηση και αποδοχή». Ο Τάσος Μπίρης επιμένει σε μια αρχιτεκτονική με ένταση και διεκδικητικότητα, όχι όμως με ακρότητες. «Στο εξωτερικό βλέπεις εντυπωσιακά κτίρια, σαν δηλώσεις με την υπογραφή του αρχιτέκτονα. Η αρχιτεκτονική έχει κανόνες και η προσπάθεια να απελευθερωθείς από τα δεσμά συχνά οδηγεί σε υπεροβολές που φτάνουν την ύβρη».